Inhalatiecorticosteroïden en overgebruik kortwerkende beta2-mimetica
Opbouw beslisregel
Het overmatig afleveren van kortwerkende beta-2-agonisten, zoals salbutamol, kan een teken zijn dat de patiënt afhankelijk is geworden van deze medicatie om symptomen te verlichten. Dit kan duiden op onvoldoende controle van de onderliggende aandoening, zoals astma of COPD. In deze gevallen is het belangrijk om de therapie grondig te evalueren en mogelijk aanpassingen door te voeren om de optimale controle te bereiken.
Overmatig gebruik kan het gevolg zijn van onvoldoende effectiviteit van de inhalatiecorticosteroïden, onjuist gebruik van de inhalator of onvoldoende therapietrouw. Door deze factoren te identificeren, kunt u gericht advies en begeleiding bieden om de controle te verbeteren en mogelijke exacerbaties te voorkomen.
Deze klinische beslisregel stelt de software in staat om patiënten te identificeren die overmatig kortwerkende beta-2-agonisten gebruiken. Hierdoor kan de apotheker gerichte interventies uitvoeren, zoals het voeren van een GGG-gesprek met astma- of COPD-patiënten, met als doel de therapietrouw en symptoom-controle te verbeteren.
Open hier de volledige pop-up flow voor inhalatiecorticosteroïden en overgebruik van kortwerkende beta-2-mimetica:
Onvoldoende effectiviteit van de inhalatiecorticosteroïden
- Wijs de patiënt door naar zijn huisarts of specialist.
- Houd een GGG-astma of GGG-COPD gesprek.
Onvoldoende therapietrouw
- Houd een GGG-astma of GGG-COPD gesprek.
- Geef praktische tips om de therapietrouw te verbeteren.
Onjuist gebruik van de inhalator
Advies omtrent correct inhalatorengebruik
Er zijn verschillende soorten puffers op de Belgische markt, elke soort puffer vereist zijn eigen correct gebruik. Het is belangrijk om op eenduidige wijze inhalatie instructies te geven aan de patiënt. Hierdoor krijgen patiënten geen tegenstrijdige informatie.
Een juiste inhalatietechniek is een voorwaarde voor een succesvolle behandeling van chronische longziekten.
Gebruiksfiches puffers
GGG astma
Apothekers spelen een cruciale rol bij het verstrekken van inhalatiecorticosteroïden aan astmapatiënten. Of het nu gaat om de eerste aflevering of een patiënt bij wie de astma onvoldoende onder controle is, het bieden van gepersonaliseerde begeleiding kan hen helpen beter met hun astma om te gaan en de kwaliteit van hun leven te verbeteren. Deze begeleiding kan aan de hand van een "Gesprek voor goed gebruik van geneesmiddelen" (GGG). Het omvat twee gesprekken: een eerste informatief gesprek en een opvolggesprek, waarbij de patiënt de mogelijkheid krijgt om vragen te stellen over hun behandeling en eventuele problemen die ze ervaren.
Door GGG-gesprekken aan te bieden, kunt u een persoonlijke aanpak bieden en bijdragen aan een betere controle over de astma en een verhoogde levenskwaliteit.
GGG COPD
Het GGG-COPD is een begeleidend gesprek dat de apotheker voert met COPD-patiënten. Het doel is om het gebruik van inhalatoren te verbeteren, de therapietrouw te verhogen en de kennis van de patiënt over zijn ziekte en behandeling te versterken. Door deze gepersonaliseerde begeleiding wil men het aantal ziekenhuisopnames door acute exacerbaties verminderen.
Het GGG COPD kan opgestart worden door de apotheker zelf, op vraag van de patiënt of op voorschrift van de arts. Het richt zich in het bijzonder op patiënten die nood hebben aan extra ondersteuning, zoals mensen die hun medicatie onregelmatig gebruiken, vaak noodmedicatie nodig hebben, roken of moeite hebben met hun inhalatietechniek.
Astma vs copd: differentiatie
Hoewel astma en COPD beide chronische aandoeningen van de luchtwegen zijn, verschillen ze op belangrijke punten. Deze verschillen zijn van belang voor het stellen van de juiste diagnose en het kiezen van de meest effectieve behandeling.
De onderstaande tabel geeft een overzicht van enkele belangrijke kenmerken, waaronder de aard van de luchtwegobstructie en het verloop van de longfunctie bij beide aandoeningen. Zo vertonen mensen met COPD doorgaans een aanhoudende, niet omkeerbare obstructie, terwijl astmapatiënten vaak te maken hebben met een variabele en doorgaans omkeerbare luchtwegobstructie.

Bronnen
- KOVAG. Begeleidingsgesprek Goed Gebruik (GGG) Astma. Raadplegen via https://www.kovag.be/uploads/documentenbank/91a1d3b9d68b39caa7279c86146e8c98.pdf
- Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie (BCFI). Gecommentariëerd Geneesmiddelen Repertorium (GGR). Raadplegen via https://www.bcfi.be/nl/chapters/5?frag=3525
- APB. Library. Astma GGG Doelgroep. Raadplegen via http://www.apb.be/APB_LIBRARY/WIDE/Astma_GGG_doelgroep.pdf
- APB. Persmedelingen: Een gesprek om de levenskwaliteit van mensen met astma te verbeteren
- (2019). Raadplegen via https://www.apb.be/nl/corp/media-room/public-relations/pers-mededelingen/Pages/Des-entretiens-pour-am%C3%A9liorer-la-qualit%C3%A9-de-vie-des-patients-asthmatiques.aspx
- APB. Library. Astma GGG Prodecure. Raadplegen via https://www.apb.be/APB_LIBRARY/WIDE/Astma_GGG_procedure.pdf
- Landelijke infrastructuur eenduidige inhalatie instructie. HANDBOEK Een praktische toelichting op de inhalatieprotocollen. (2016). Raadplegen via https://inhalatorgebruik.nl/contents/uploads/zorgverleners-pagina/3_8.6_1handboek-versie-10-januari-2016.pdf
- APB. GGG Astma: webtool GGG. (2022). Raadplegen via https://www.apb.be/nl/my/Geneesmiddelen-en-farmaceutische-zorg/begeleidingsgesprek/GGG-Astma/Webtool-GGG/Pages/default.aspx
- Long Alliantie Nederland. Inhalatorengebruik. Raadplegen via https://inhalatorgebruik.nl/
Log in als lid/klant of vraag je lidmaatschap aan om deze en andere exclusieve informatie te raadplegen.