Methodiek Medicatieschema

Een medicatieschema bevat het geheel van gestandaardiseerde informatie over alle actieve medicatie van een patiënt, met inbegrip van de identiteit van de geneesmiddelen, hun posologie, hun indicatie, relevante gebruiksaanwijzingen en bijkomende informatie waar nodig.

Het medicatieschema moet alle huidige geneesmiddelen bevatten, zowel voorgeschreven als voorschriftvrije medicatie. Het moet worden geüpdatet bij elke aanpassing van de behandeling (wijziging van posologie, nieuwe medicatie met inbegrip van zelfzorggeneesmiddelen, wijzing of stopzetting van de medicatie).

Het medicatieschema moet minstens volgende informatie bevatten:

• de identiteit van de patiënt (voornaam, naam, INSZ-nummer) en de apotheek
• de datum van aflevering
• de naam van het geneesmiddel
• de begindatum van de behandeling en indien aangewezen het einde van de behandeling voor elk geneesmiddel
• de posologie: de dosering per eenheid, het aantal eenheden en innamemomenten, en de toedieningsfrequentie
• en indien nodig, informatie die nuttig is voor het goed gebruik van het geneesmiddel.

De apotheker speelt een cruciale rol bij het opstellen van een medicatieschema, vooral wanneer patiënten meerdere medicijnen gebruiken. De apotheker is een geneesmiddelen specialist waarbij hij veilig en effectief medicatiegebruik voor patiënten waarborgt.  Hier zijn de stappen die een apotheker volgt om een medicatieschema aan te maken:

1. Verzameling van informatie: De apotheker begint met het verzamelen van gedetailleerde informatie over de patiënt, inclusief alle medicijnen die de patiënt momenteel gebruikt, inclusief voorgeschreven medicijnen, vrij verkrijgbare medicijnen, voedingssupplementen en eventuele allergieën. De apotheker heeft een heel breed zicht op het medicatiegebruik doordat hij beschikt over het GFD (gedeeld farmaceutisch dossier) waardoor hij zicht heeft op geneesmiddelen afgeleverd in meerdere apotheken aan de patiënt, over voorschriften van verschillende voorschrijvers en op medicatie die de patiënt neemt op eigen initiatief..  
2. Evaluatie van medicatiegegevens: De apotheker beoordeelt de voorgeschreven medicijnen op basis van de dosering, de frequentie van inname en eventuele specifieke instructies van de voorschrijvende arts.
3. Identificatie van mogelijke problemen: De apotheker identificeert mogelijke problemen, zoals interacties tussen medicijnen onderling, tussen medicijnen en voeding, bijwerkingen, therapietrouw, onder- of overgebruik van geneesmiddelen. 

Het is belangrijk dat het medicatieschema up-to-date blijft. Zo kan de patiënt of kunnen andere zorgverleners op elk moment het medicatieschema raadplegen. Op deze manier kunnen er medicatiefouten, complicaties of heropnames in het ziekenhuis vermeden worden. Het is belangrijk voor:

• Nauwkeurigheid en effectiviteit: Medicijnen kunnen veranderen, doseringen kunnen worden aangepast en nieuwe medicijnen kunnen aan de behandeling worden toegevoegd.
• Veiligheid: Onjuiste medicatie of verouderde informatie kan leiden tot gevaarlijke situaties, zoals overdosering of ongewenste interacties tussen medicijnen.
• Communicatie met zorgverleners: Een actueel medicatieschema is essentieel voor effectieve communicatie tussen verschillende zorgverleners. Dit zorgt ervoor dat iedereen betrokken bij de zorg van de patiënt op de hoogte is van welke medicijnen de patiënt gebruikt. Crf. Groene enveloppe
• Bijwerkingen: Het bijhouden van een actueel medicatieschema stelt zorgverleners in staat om bijwerkingen of ongewenste reacties op medicatie te herkennen.
• Voorkomen van dubbele medicatie: Als het medicatieschema niet up-to-date is, kan de patiënt per ongeluk dubbele doses van dezelfde medicatie innemen, wat schadelijk kan zijn.
• Medicatie-interacties: Geneesmiddelinteracties kunnen veranderen naarmate nieuwe medicijnen worden toegevoegd of bestaande medicijnen worden gewijzigd. Het bijhouden van een actueel schema helpt bij het identificeren en voorkomen van potentieel gevaarlijke interacties.
• Zelfmanagement: Een actueel medicatieschema stelt de patiënt in staat om meer betrokken te zijn bij zijn of haar eigen gezondheidszorg en verantwoordelijkheid te nemen voor het juiste medicijngebruik.