Rookstop
Als apothekers, met onze wetenschappelijke achtergrond, zijn we goed gepositioneerd om patiënten te ondersteunen bij het stoppen met roken. We kunnen patiënten herkennen die geïnteresseerd zijn in rookstop, vaak wanneer ze langskomen voor hulpmiddelen zoals nicotinevervangers of ondersteunende geneesmiddelen. Dit biedt de gelegenheid voor een gesprek waarin we advies kunnen geven, variërend van farmaceutische zorg tot motivatie en doorverwijzing naar huisartsen of tabakologen.
Richtlijnen
- Richtlijnen rookstop (Domus Medica, 2022)
Aan de slag als apotheker bij rookstop
Hoe ga jij het gesprek over rookstop met een roker aan?
- Start met een openingsvraag
- Is het goed als we het even over roken hebben?
- Ik merkte daarnet dat je rookte, rook je al lang?
- Ik wist niet dat jij rookte?
- Heb je er al over nagedacht om te stoppen met roken?
- Wat zijn goede aanknopingspunten om het onderwerp rookstop aan te brengen?
- Eerste uitgifte van medicatie voor hypertensie, astma & COPD, diabetes
- Zwangerschapswens
- Ziekenhuisopname
- ...
Als apotheker willen we de patiënt laten weten dat ze terecht kunnen in de apotheek met hun vragen.
Hoe stel je een rokersprofiel op?
- Hoeveel sigaretten rook je?
- Wat met eerdere stoppogingen?
- Wat zijn de voordelen van roken voor jou?
Hoe motiveer je de patiënt?
Gebruik hiervoor de technieken uit motiverende gespreksvoering: stel open vragen, reflecteer, bevestig, vat samen en wissel tot slot informatie uit.
Ontdek meer technieken uit motiverende gespreksvoering op Gezond Leven: een stappenplan ter opbouw van het gesprek, omgaan met weerstand, ...
Hoe infomeer je de patiënt over het correct gebruik van hulpmiddelen?
Welke hulpmiddelen bestaan er? Overloop alle mogelijkheden.
Voor elk type roker bestaat een aangepast nicotinevervangend product. Combineer eventueel een patch met orale substitutie op maat voor gebruik bij moeilijke momenten.
Enkele vuistregels bij NRT (Nicotine vervangende therapie)
- Vermijd onderdosering.
- Zorg voor een juist gebruik.
- Combineer de orale therapie met een patch wanneer nodig.
- Gebruik lang genoeg (2-3 maanden) om herval te vermijden.
-
Adviseer een regelmatige inname (bij drang naar roken).
Verwijs door naar een tabakoloog.
In de apotheek hebben we niet de tijd voor een uitgebreid, motiverend en begeleidingsgesprek. Als je merkt dat jouw patiënt nood heeft aan extra begeleiden en motivatie, twijfel dan niet om hem door te sturen naar een erkend tabakoloog.
Dit is een professionele zorgverlener met een aanvullende opleiding in tabakologie, die rokers begeleidt om succesvol te stoppen met roken. Deze gespecialiseerde begeleiding verhoogt de kans op succes aanzienlijk en is effectiever dan zelfstandig stoppen. De tabakoloog benadert de rookverslaving op lichamelijk, psychologisch en gedragsmatig vlak, en voorziet de patiënt van informatie over mogelijke hulpmiddelen en praktische tips.
Ontdek hier naar welke tabakologen je in jouw buurt kan doorverwijzen.
Implementatiemateriaal
- Praktische fiche rookstop in de apotheek (APB, 2019)
- Infofiche stoppen met roken (APB, 2020)
- Rookstop tips & tricks (VAN, 2021)
Maand van de preventie 2021
In de maand mei van 2021 vroegen we jullie vanuit het VAN netwerk om extra aandacht te besteden aan rookstopbegeleiding in de apotheek. Om de collectieve inspanningen in kaart te brengen werden enkele CNK-codes ontwikkeld om de verschillende stappen te registreren.
Hierbij werd bewezen dat we met een korte interventie zowel jonge als oudere rokers bereiken en motiveren we een groot deel hiervan tot een rookstoppoging. Opvolging op korte termijn leert ons dat de interventie bovendien gezondheidswinst oplevert bij de patiënt. Tijdens de rookstopcampagne in 2021 spraken de deelnemende apothekers hun patiënten die roken aan en probeerden hen te motiveren tot een rookstoppoging. Maar liefst 2 op 3 van de aangesproken personen waren gemotiveerd. Die gemotiveerde patiënten hadden 90 dagen na hun gesprek met de apotheker een significant lager gebruik van inhalatoren en hoestremmende middelen.
Opleiding tabakoloog
De opleiding 'Permanente Vorming Tabakologie en Rookstopbegeleiding' wordt aangeboden door de Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding (VRGT) en is een uitstekende manier om deskundige hulpverlening te bieden aan mensen die willen stoppen met roken. Deze opleiding behandelt verschillende aspecten van het rookstopproces, inclusief farmacotherapie en psychologische benaderingen, en biedt hands-on training om essentiële vaardigheden te ontwikkelen.
Apothekers spelen een belangrijke rol in deze opleiding en kunnen hiervoor ook accreditatie behalen, wat hun expertise en betrokkenheid bij rookstopbegeleiding versterkt. Na het afronden van deze opleiding ben je een erkend tabakoloog.
Naar welke tabakoloog kan ik doorverwijzen?
Tot slot, voor apothekers die zich afvragen naar wie ze potentiële rookstoppers kunnen doorverwijzen, is er een database beschikbaar met geregistreerde tabakologen. Hierdoor kunnen patiënten gemakkelijk toegang krijgen tot professionele ondersteuning bij hun stoppogingen. Samen kunnen apothekers en tabakologen een cruciale rol spelen bij het aanmoedigen van rookstop en het bevorderen van een gezonde levensstijl.
Patiëntenmateriaal
Het CWOA stelt 12 patiëntenfolders ter beschikking, onder meer een voor elke nicotinevervanger (kauwgom, pleister, inhaler, spray, ...)
Log in als lid/klant of vraag je lidmaatschap aan om deze en andere exclusieve informatie te raadplegen.