Preventie

De Maand van de Preventie is een campagne van het Vlaams Apothekers Netwerk. In mei 2021 organiseerde VAN haar eerste ‘Maand van de Preventie’. Tijdens deze maand wordt jaarlijks de preventierol van de apotheker in de kijker gezet. VAN stelt gedurende een maand een thema uit het preventiebeleid centraal en biedt apothekers ondersteuning om over dit thema in gesprek te gaan met hun patiënten.

Naast factoren als evenwicht, spierkracht en mobiliteit, duizeligheid, problemen met het zicht, problemen met voeten en schoeisel, risico’s in de omgeving en het gedrag en de valangst, vormen ook geneesmiddelen valrisicofactoren.

In 2021 startte het Vlaams Instituut Gezond Leven met het pilootproject "Bewegen Op Verwijzing" (BOV), dat verschillende zorgverleners de mogelijkheid biedt om patiënten die onvoldoende bewegen door te verwijzen naar een Beweging op Verwijzing-coach. Het project ging van start in 2021 in enkele pilootregio's, maar sinds 2023 kunnen nu alle apothekers in Vlaanderen hun patiënten doorverwijzen naar een bewegingscoach.

Apothekers spelen een cruciale rol in suïcidepreventie. In het kader van het Vlaams Actieplan Suïcidepreventie III werkte VAN tussen januari 2022 en mei 2024 samen met het VLESP en met steun van de Vlaamse Overheid aan een project om de deskundigheid van apothekers in dit thema te bevorderen. Het project werd succesvol afgesloten met als resultaat de gevalideerde en geaccrediteerde e-learning die nu gratis ter beschikking is voor alle apothekers en FTA. Daarnaast kan je ook praktische materialen (poster, flyer, ...) downloaden en bestellen om je verder te ondersteunen bij de gesprekken in de apotheek.

Er is steeds meer aandacht voor psychosociaal welzijn. Het is gekend dat veel mensen met een psychosociale zorgnood zelf geen hulp zoeken of niet - of te laat - de weg vinden naar de juiste psychosociale zorg. CAVAsa brengt hier verandering in, dankzij de huisapothekers.
CAVAsa staat voor ‘CAW en VAN samen. Het is een samenwerkingsverband tussen de CAW (Centra voor Algemeen Welzijnswerk en VAN (Vlaams Apothekers Netwerk). CAVAsa werd opgestart in maart 2021 met Vlaamse relancemiddelen in een beperkt aantal eerstelijnszones. Sedert februari 2023 kunnen apothekers over heel Vlaanderen en Brussel deelnemen.

De rol van de apotheker bij rookstop is van groot belang in de strijd tegen tabaksgebruik. Roken blijft een alomtegenwoordig probleem in onze samenleving, met ernstige gezondheidsrisico's zoals een verhoogd risico op longkanker, longaandoeningen zoals COPD en negatieve effecten op het hart- en vaatstelsel. Zowel de Vlaamse als federale overheden hebben maatregelen genomen om het anti-rookbeleid te bevorderen.

Als apotheker is het onze taak om patiënten te adviseren en te begeleiden bij het maken van gezonde keuzes in hun dieet en levensstijl. Dit omvat het verstrekken van informatie over gezonde voeding, het bieden van richtlijnen voor een gebalanceerd dieet, het adviseren over voedingssupplementen indien nodig, en het aanmoedigen van lichaamsbeweging voor een optimale gezondheid. De apotheker fungeert hiervoor als een vertrouwde bron van informatie, die voor deze informatie beroep kan doen op de erkende organisatie Vlaams Instituut Gezond Leven (VIGL).

Alcohol is een integraal onderdeel van onze samenleving, maar het is cruciaal om te begrijpen hoe matig gebruik kan bijdragen aan een gezondere levensstijl. Als apothekers zijn we niet enkel betrokken bij het verstrekken van algemene informatie over verstandig alcoholgebruik, maar spelen we ook een cruciale rol in het informeren van patiënten over mogelijke interacties tussen alcohol en geneesmiddelen. Deze interacties kunnen van invloed zijn op de effectiviteit en veiligheid van medicatie.

Ontdek hier belangrijke tips, feiten en richtlijnen met betrekking tot verstandig alcoholgebruik en hoe apothekers kunnen bijdragen aan een veiliger en gezonder gebruik voor onze patiënten.

Vaak is de apotheker de eerste – zo niet de enige – bron van informatie bij problemen met de gebruikte anticonceptie en vraag naar noodanticonceptie. Het is dan heel belangrijk de juiste beslissing te nemen en te evalueren of een noodpil opportuun is. Ook correcte informatie en goede begeleiding bij het correct gebruik ervan en verdere maatregelen tijdens het overblijvende deel van de cyclus dienen aan bod te komen. Bovendien is zo’n gesprek soms ook het geschikte moment om de patiënt te informeren over seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s).

Apothekers spelen een cruciale rol bij het voorkomen van gehoorschade. Wij sensibiliseren burgers over de risico's van luide muziek of lawaai, bieden gehoorbeschermingsmiddelen aan en geven persoonlijk advies om het risico op gehoorschade te beperken. Daarnaast beoordelen we medicatie die gehoorschade kan verergeren en verwijzen we door naar specialisten indien nodig. Ons doel is om bewustzijn te vergroten, geluidsniveaus te beheren en patiënten te helpen een leven te leiden met een gezond gehoor.

Als apotheker zijn we een cruciale schakel in de voorbereiding van onze patiënten op hun vakantie. Terwijl zij zich verheugen op hun reis, vertrouwen zij op ons advies. Wij zetten ons in om reizigers te adviseren over welke geneesmiddelen ze best meenemen op reis en ze te voorzien van de juiste reisvaccinatie-informatie.

Teken kunnen drager zijn van verschillende ziektekiemen die via een beet overgedragen kunnen worden op de mens. Niet alle teken zijn besmet, maar het voorkomen van tekenbeten is belangrijk om het lokale risico op gezondheidsproblemen door teken te verminderen.

Als laagdrempelige zorgverlener kunnen we als apotheker bijdragen aan de preventie en behandeling van tekenbeten. We kunnen advies verstrekken over het voorkomen van tekenbeten, waaronder tips voor het gebruik van insectenwerende middelen en geschikte kleding. Daarnaast kunnen we ook essentiële informatie delen over hoe een teek op de juiste manier te verwijderen en benadrukken waarom het opvolgen van een tekenbeet van groot belang is. Raad je patiënt ook aan om hun tekenbeet te melden via Tekennet.

Als apothekers vervullen we een belangrijke rol bij kankerpreventie. We begeleiden patiënten bij het implementeren van gezonde levensstijlveranderingen, adviseren over medicatie en risicofactoren, en moedigen deelname aan bevolkingsonderzoeken voor vroegtijdige detectie aan. Door actieve betrokkenheid en het verstrekken van relevante informatie dragen we als apothekers bij aan het bevorderen van gezondheid en het verminderen van het risico op kanker bij hun patiënten.

Extreem warme dagen brengen gezondheidsrisico's met zich mee. De hitte kan leiden tot ernstige problemen. Daarom is het belangrijk je als apotheker te informeren over de voorzorgsmaatregelen die je kunt nemen om deze problemen te voorkomen en dit ook te delen met je patiënten.

Bijzondere aandacht moet uitgaan naar kwetsbare groepen die extra gevoelig zijn voor de hitte, zoals ouderen, kinderen en alleenstaanden. Op zeer warme dagen stijgen de sterftecijfers. Als apotheker kunnen we bijdragen aan de inspanningen van de overheid om deze situatie te verbeteren. Gebruik onderstaand implementatiemateriaal om jouw patiënten te sensibiliseren op warme dagen.