Stappenplan voor de aanpak van QT-interacties in de officina-apotheek
STAP 1
Neemt mijn patiënt 2 of meer geneesmiddelen met ernstig risico op QT-verlenging en Torsades de Pointes (TdP)?
Raadpleeg de lijsten op www.crediblemeds.org
- lijst 1 = duidelijk risico op TdP
- lijst 2 = mogelijk risico op TdP
- lijst 3 = conditioneel risico op TdP
- lijst 4 = geneesmiddelen te vermijden door patiënten met een congenitaal QT-syndroom
Bekijk hier een eenvoudige alfabetische risicolijst
Bekijk hier een eenvoudige risicolijst per risicogroep
STAP 2
Heeft mijn patiënt nog andere risicofactoren voor QT-verlenging?
Risicofactoren voor QT-verlenging zijn:
- kaliumverliezende diuretica
- anti-aritmica
- leeftijd ≥ 65 jaar
- vrouw
- geneesmiddelen voor schildklierlijden
- cardiovasculaire geneesmiddelen
- geneesmiddelen voor diabetes
Bereken de risicoscore van de patiënt a.d.h.v. deze eenvoudige tool.
De waarde van de risicoscore ligt tussen 0 en 14 punten. Vanaf een score 5 spreekt men van een verhoogd risico.
STAP 3
Moet ik een actie ondernemen?
De te ondernemen actie is afhankelijk van de geselecteerde geneesmiddelen (stap 1) en de risicoscore van de patiënt (stap 2). Dit beslissingsondersteunend algoritme toont of er al dan niet actie dient ondernomen te worden.
- Indien arts contacteren: verder naar stap 4
- Andere gevallen: verder naar stap 7/8
STAP 4
Welke arts moet ik contacteren? Wie is de voorschrijver?
Neem bij voorkeur contact op met de voorschrijvende arts. Is deze arts niet de bereiken, neem dan contact op met de huisarts van de patiënt.
STAP 5
Een alternatief geneesmiddel zoeken
Focus op het nieuw opgestart geneesmiddel en bekijk of hier een mogelijk alternatief voor is.
Voorkeur voor een geneesmiddel dat niet in de CredibleMeds-lijsten staat (of evt. een lagere lijst bv. geneesmiddel uit lijst 2 of 3 i.p.v. lijst 1)
Indien geen alternatief geneesmiddel mogelijk:
- Vraag arts om patiënt op te volgen (ECG-monitoring). Vraag ook na of patiënt recent een ECG heeft gehad.
- Waarschuw de patiënt
Benadruk dat het om een zeer zeldzaam risico gaat.
Vermeld de belangrijkste symptomen van TdP nl. hartkloppingen, duizeligheid, plots flauwvallen
Bij symptomen: zo snel mogelijk contact met de arts.
Benadruk dat ze ook altijd de apotheker kunnen contacteren bij verdere vragen of ongerustheid.
Indien nieuw opgestart geneesmiddel een antibioticum of antifungaal middel is: raadpleeg de BAPCOC-gids voor een veiliger alternatief.
STAP 6
Neem contact op met de arts
Tips voor gestructureerd gesprek met de arts :
- Vermeld type van interactie + geneesmiddelen.
- Vermeld de aanwezige risicofactoren.
- Vraag of er recent nog een ECG werd afgenomen.
- Stel een alternatief geneesmiddel voor.
STAP 7
Geef uitleg aan de patiënt
Bespreek het potentiële risico en stel het veiliger alternatief voor.
OF
Waarschuw de patiënt voor de symptomen van TdP.
Geef aan dat dit in samenspraak is met de arts.
STAP 8
Afhandeling registreren in het farmaceutisch dossier van de patiënt
Bronnen: zie vorige pagina